9. lutego AD MMXIX - św. Cyryla Aleksandryjskiego Biskupa Wyznawcy i Doktora Kościoła

S. Cyrilli Episc. Alexandrini Confessoris Ecclesiæ Doctoris ~ DuplexTempora: Sabbato infra Hebdomadam IV post Epiphaniam

Św. Cyryl Aleksandryjski

Cywilizowany świat w czasach, w których żył Cyryl, wrzał od dysput filozoficznych i teologicznych. Ścierały się dwa najznaczniejsze żywioły – myśl pogańskiego Rzymu i Bizancjum z objawioną nauką chrześcijańską, ale również w łonie samego chrześcijaństwa toczyły się zacięte spory. Ludność cesarstwa namiętnie broniła swoich racji, przy czym dochodziło często do zamieszek ulicznych. Trwało też nieustanne zmaganie między władzą świecką i duchowną o kształt i wytyczne zawiązującego się sojuszu Tronu i Ołtarza. Urodzony w stolicy Egiptu Święty, kiedy stanął w szranki tych duchowych walk, wykazał się niezłomną postawą, co z jednej strony zapewniło mu w chrześcijańskim świecie honor sławnego obrońcy Wiary, z drugiej jednak dało pretekst do powstania mnóstwa kontrowersji wokół jego osoby.

W młodym wieku wywędrował z rodzinnego miasta i zamieszkał w pustelni z innymi eremitami, skąd po pięciu latach wezwał go jego stryj Teofil, patriarcha aleksandryjski. Przyjął wówczas święcenia diakonatu i wyruszył ze stryjem na synod w Konstantynopolu, obradujący w 403 roku, na którym złożono z urzędu patriarszego świętego Jana Chryzostoma. Ojciec Święty Benedykt XVI w swej mowie o Cyrylu Aleksandryjskim zwrócił uwagę, iż miało to duże znaczenie dla ugruntowania na Wschodzie przewagi stolicy aleksandryjskiej nad konstantynopolitańską, która co chwilę wchodziła w konflikty z Rzymem, a w końcu całkiem odłączyła się od Chrystusowego Kościoła.

Po śmierci Teofila w 412 roku Cyryl został jego następcą. Jako patriarcha Aleksandrii stanął wobec licznych wyzwań. Jednym z nich było nastanie w stolicy Bizancjum patriarchy Nestora w roku 428. Wzniósł on ze zgorszeniem ludu Bożego pochodnię herezji wymierzonej przeciwko naturze Chrystusa Pana i godności Najświętszej Maryi Panny. Twierdził, iż w drugiej osobie Trójcy Świętej nie istniała jedność, lecz natura ludzka i boska były rozdzielone, a stąd wyprowadzał wniosek, iż Maryja nie może być Matką Bożą i nazywał ją Matką Chrystusa, mimo iż Tradycja Kościoła i powszechna wiara ludu nadawały jej tytuł Theotókos, czyli właśnie Matki Boga. Cyryl, nie chcąc dopuścić, by nauka Nestoriusza dzieląca naturę Boga-Człowieka podzieliła również Kościół Boży, występował przeciwko przywódcy nowej sekty mową i uczynkiem. Za jego sprawą papież święty Celestyn I potępił błędną naukę, a herezjarchę wyłączył ze wspólnoty Kościoła. Rok później patriarcha Aleksandrii nakłonił cesarza Teodozjusza II, by zwołał sobór powszechny do Efezu, który zatwierdził godność Bożego macierzyństwa Maryi i powtórzył potępienie Nestoriusza, który za sprawą nakazu cesarskiego udał się na banicję.

Święty Cyryl zasłynął też jako roztropny zarządca, silną dłonią dzierżący władzę nad ludem, który miał wieść do ostatecznego przeznaczenia. Umiał wyzyskać nie tylko siły duchowe tkwiące w duchowieństwie jego prowincji, ale także środki materialne, dzięki którym pomnożył skarb Kościoła i usprawnił rozszerzanie służby Bożej. Źródła podają, że zarządzał nawet flotą zbożową. Cieniem na jego dobrej sławie położyła się już w pierwszych latach piastowania godności biskupiej sprawa pogańskiej myślicielki Hypatii, która została publicznie zamordowana w Aleksandrii. Nieprzyjaciele Świętego wysunęli oszczercze posądzenie o jego celowy moralny udział w tym mordzie. Oszczerstwo to, oparte wyłącznie na źródłach związanych z wojującym obozem pogańskim działającym w stolicy Cyryla, zostało skwapliwie przechwycone przez późniejszych wrogów Kościoła – rozpropagował je żyjący na przełomie XVII i XVIII wieku wolnomyśliciel i racjonalista John Toland, ostentacyjnie i na wzór starożytnych pogan nazywający Zbawiciela „Nazarejczykiem”, a później głosił misjonarz antyklerykalizmu Voltaire.

Studiowanie Pisma Świętego i Ojców Kościoła oraz duchowe potyczki Cyryla zaowocowały szeregiem dzieł, kazań i listów, jakie zostawił po sobie. Pisał traktaty egzegetyczne dotyczące Starego i Nowego Testamentu oraz teologiczne powstające na fali bieżących potrzeb w walce z zagrożeniami herezji - jednym z najgłośniejszych z owych dzieł apologetycznych była polemika z cesarzem Julianem Apostatą (Adversus libros athei Iuliani).

Święty zmarł pełen zasług w wieku sześćdziesięciu sześciu lat i został otoczony kultem wiernego ludu. Podania świadczą, iż jego relikwie zostały w VIII wieku przeniesione do rzymskiego kościoła Matki Bożej na Polu Marsowym. Ze względu na celność i sprawdzony przez wieki pożytek pism oraz zachowanych listów i kazań Świętego ojciec święty Leon XIII zaliczył go w roku 1882 do grona Doktorów Kościoła.
za: https://www.pch24.pl/sw--cyryl-aleksandryjski-,3748,i.html

Top  Next Introitus Eccli 15:5 In médio Ecclésiæ apéruit os ejus: et implévit eum Dóminus spíritu sapiéntiæ et intelléctus: stolam glóriæ índuit eum. Ps 91:2  Bonum est confitéri Dómino: et psállere nómini tuo, Altíssime. V. Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto. R. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, et in saecula saeculórum. Amen In médio Ecclésiæ apéruit os ejus: et implévit eum Dóminus spíritu sapiéntiæ et intelléctus: stolam glóriæ índuit eum.	1 Introit Syr 15:5 W pośrodku Kościoła Pan otworzył jego usta, napełnił go duchem mądrości i rozumu i przyodział go szatą chwały. Ps 91:2  Dobrze jest wysławiać Pana i śpiewać imieniu Twemu, o Najwyższy. V. Chwała Ojcu, i Synowi i Duchowi Świętemu. R. Jak była na początku, teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen. W pośrodku Kościoła Pan otworzył jego usta, napełnił go duchem mądrości i rozumu i przyodział go szatą chwały.
Gloria	Gloria
Top  Next Oratio Orémus. Deus, qui beátum Cyríllum Confessórem tuum atque Pontíficem divínæ maternitátis beatíssimæ Vírginis Maríæ assertórem invíctum effecísti: concéde, ipso intercedénte; ut, qui vere eam Genetrícem Dei crédimus, matérna eíusdem protectióne salvémur. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti, Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen. Orémus. Pro S. Appolloniæ Virginis et Martyris Deus qui inter cétera poténtiæ tuæ mirácula étiam in sexu frágili victóriam martýrii contulísti: concéde propítius; ut, qui beátæ Apollóniæ Vírginis et Mártyris tuæ natalícia cólimus, per ejus ad te exémpla gradiámur. Per Dominum nostrum Jesum Christum, Filium tuum: qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.	3 Kolekta Módlmy się. Boże, który uczyniłeś św. Cyryla, Twego Wyznawcę i Biskupa, niezłomnym bojownikiem prawdy o Boskim Macierzyństwie Najświętszej Maryi Panny: spraw za jego wstawiennictwem, abyśmy dostąpili zbawienia pod macierzyńską opieką Tej, którą wyznajemy jako Bożą Rodzicielkę. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, Syna Twojego, który z Tobą żyje i króluje w jedności tegoż Ducha Świętego Bóg przez wszystkie wieki wieków. R. Amen. Módlmy się. Wspomnienie świętej Apolonii Boże, który między innymi cudami Twej potęgi, obdarzyłeś zwycięstwem w męczeństwie także płeć słabszą, spraw łaskawie, abyśmy obchodząc narodziny dla nieba świętej Apolonii, Twojej Męczennicy, za jej przykładem zdążali do Ciebie. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, Syna Twojego, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg przez wszystkie wieki wieków. R. Amen.
Top  Next Lectio Léctio Epístolæ beáti Pauli Apóstoli ad Timotheum 2 Tim 4:1-8 Caríssime: Testíficor coram Deo, et Jesu Christo, qui judicatúrus est vivos et mórtuos, per advéntum ipsíus et regnum ejus: prǽdica verbum, insta opportúne, importune: árgue, óbsecra, íncrepa in omni patiéntia, et doctrína. Erit enim tempus, cum sanam doctrínam non sustinébunt, sed ad sua desidéria, coacervábunt sibi magistros, pruriéntes áuribus, et a veritáte quidem audítum avértent, ad fábulas autem converténtur. Tu vero vígila, in ómnibus labóra, opus fac Evangelístæ, ministérium tuum ímple. Sóbrius esto. Ego enim jam delíbor, et tempus resolutiónis meæ instat. Bonum certámen certávi, cursum consummávi, fidem servávi. In réliquo repósita est mihi coróna justítiæ, quam reddet mihi Dóminus in illa die, justus judex: non solum autem mihi, sed et iis, qui díligunt advéntum ejus. R. Deo gratias.	4 Lekcja Czytanie z Listu świętego Pawła Apostoła do Tymoteusza. 2 Tm 4:1-8 Najmilszy: Zaklinam cię przed Bogiem i przed Jezusem Chrystusem, który będzie sądził żywych i umarłych, przez przyjście Jego i przez Jego Królestwo – głoś naukę, nalegaj w porę czy nie w porę, przekonywaj, proś, karć ze wszelką cierpliwością i nauką. Bo nadejdzie czas, że zdrowej nauki nie ścierpią, ale według swych pragnień zgromadzą sobie nauczycieli, a żądni tego, co łechce ucho, odwrócą słuch od prawdy i obrócą się ku baśniom. Ale ty czuwaj, znoś wszystkie trudy, pilnuj obowiązku głosiciela Ewangelii, posługę swoją wypełniaj. Bądź rozsądny. Bo ja już się gotuje do przelania krwi mojej w ofierze i czas rozwiązania mego nadchodzi. Toczyłem dobry bój, zawodu dokonałem, wiary dochowałem. Na ostatek odłożony mi jest wieniec sprawiedliwości, który mi wręczy Pan, sędzia sprawiedliwy, w on dzień; a nie tylko mnie, ale i tym, którzy miłują przyjście Jego. R. Bogu dzięki.
Top  Next Graduale Ps 36:30-31 Os justi meditábitur sapiéntiam, et lingua ejus loquétur judícium. V. Lex Dei ejus in corde ipsíus: et non supplantabúntur gressus ejus. Allelúja, allelúja. Eccli 45:9 Amávit eum Dóminus, et ornávit eum: stolam glóriæ índuit eum. Allelúja.	5 Graduał Ps 36:30-31 Usta sprawiedliwego głoszą mądrość i język jego mówi to, co słuszne. V. Prawo jego Boga mieszka w sercu jego, a kroki się jego nie chwieją. Alleluja, alleluja. Syr 45:9 Umiłował go Pan i przyozdobił, przyodział go szatą chwały. Alleluja.
Top  Next Evangelium Sequéntia ✠︎ sancti Evangélii secúndum Matthǽum. R. Gloria tibi, Domine! Matt 5:13-19 In illo témpore: Dixit Jesus discípulis suis: Vos estis sal terræ. Quod si sal evanúerit, in quo saliétur? Ad níhilum valet ultra, nisi ut mittátur foras, et conculcétur ab homínibus. Vos estis lux mundi. Non potest cívitas abscóndi supra montem pósita. Neque accéndunt lucérnam, et ponunt eam sub módio, sed super candelábrum, ut lúceat ómnibus qui in domo sunt. Sic lúceat lux vestra coram homínibus, ut vídeant ópera vestra bona, et gloríficent Patrem vestrum, qui in cœlis est. Nolíte putáre, quóniam veni sólvere legem aut prophétas: non veni sólvere, sed adimplére. Amen, quippe dico vobis, donec tránseat cœlum et terra, jota unum aut unus apex non præteríbit a lege, donec ómnia fiant. Qui ergo solvent unum de mandátis istis mínimis, et docúerit sic hómines, mínimus vocábitur in regno cœlórum: qui autem fécerit et docúerit, hic magnus vocábitur in regno cœlórum. R. Laus tibi, Christe! S. Per Evangelica dicta, deleantur nostra delicta.	6 Ewangelia Ciąg dalszy ✠︎ Ewangelii świętej według Mateusza. R. Chwała Tobie Panie. Mt 5:13-19 Onego czasu: Rzekł Jezus uczniom swoim: «Wy jesteście solą ziemi. A jeśli sól zwietrzeje, czymże się solić będzie? Na nic się więcej nie przyda, jeno aby była precz wyrzucona i podeptana przez ludzi. Wy jesteście światłością świata. Nie może skryć się miasto na górze leżące. Ani też nie zapalają świecy i nie kładą jej pod korzec, ale na świeczniku, aby świeciła wszystkim, którzy są w domu. Tak niechaj świeci światłość wasza przed ludźmi, aby widzieli dobre czyny wasze i chwalili Ojca waszego, który jest w niebiesiech. Nie mniemajcie, żem przyszedł rozwiązywać Zakon i Proroków: nie przyszedłem rozwiązywać, ale wypełnić. Zaprawdę bowiem powiadam wam: Dopóki nie przeminą niebo i ziemia, ani jedna jota, ani jedna kreska nie zmieni się w Zakonie, aż się wszystko wypełni. Kto by tedy przestąpił jedno z tych przykazań najmniejszych i tak by ludzi nauczał, będzie zwany najmniejszym w Królestwie Niebieskim. A kto by wypełniał i nauczał, ten będzie zwany wielkim w Królestwie Niebieskim». R. Chwała Tobie, Chryste. S. Niech słowa Ewangelii zgładzą nasze grzechy.
Credo	Credo
Top  Next Offertorium Ps 91:13 Justus ut palma florébit: sicut cedrus, quæ in Líbano est, multiplicábitur.	8 Ofiarowanie Ps 91:13 Sprawiedliwy zakwitnie jak palma, rozrośnie się jak cedr na Libanie.
Top  Next Secreta Múnera nostra, omnípotens Deus, benígnus réspice: et, intercedénte beáto Cyríllo, præsta; ut unigénitum tuum Jesum Christum, Dóminum nostrum in tua tecum glória coætérnum, in córdibus nostris digne suscípere mereámur: Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum. R. Amen. Pro S. Appollonia Súscipe, Dómine, múnera, quæ in beátæ Apollóniæ Vírginis et Martyris tuæ sollemnitáte deférimus: cujus nos confídimus patrocínio liberári. Per Dominum nostrum Jesum Christum, Filium tuum: qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.	9 Secreta Wszechmogący Boże, wejrzyj miłościwie na nasze dary i spraw za przyczyną św. Cyryla, abyśmy do serc naszych godnie mogli przyjąć Jednorodzonego Syna Twego Jezusa Chrystusa, Pana naszego, współwiekuistego w Twej chwale: Który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg przez wszystkie wieki wieków. R. Amen. Wspomnienie świętej Apolonii Przyjmij, Panie, dary, które Ci składamy w uroczystość świętej Apolonii, Dziewicy i Męczennicy Twojej: ufamy, że jej wstawiennictwo przyczyni się do naszego wyzwolenia. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, Syna Twojego, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg przez wszystkie wieki wieków. R. Amen.
Top  Next Prefatio Communis Vere dignum et justum est, æquum et salutáre, nos tibi semper et ubíque grátias agere: Dómine sancte, Pater omnípotens, ætérne Deus: per Christum, Dóminum nostrum. Per quem majestátem tuam laudant Angeli, adórant Dominatiónes, tremunt Potestátes. Coeli coelorúmque Virtútes ac beáta Séraphim sócia exsultatióne concélebrant. Cum quibus et nostras voces ut admitti jubeas, deprecámur, súpplici confessione dicéntes:	10 Prefacja Prefacja zwykła Zaprawdę godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawienne, abyśmy zawsze i wszędzie Tobie składali dziękczynienie, Panie, Ojcze Święty, wszechmogący, wieczny Boże, przez Chrystusa, Pana naszego. Przez Niego Twój majestat chwalą Aniołowie, uwielbiają Państwa, z lękiem czczą Potęgi, Niebiosa i Moce niebios oraz błogosławieni Serafini we wspólnej wysławiają radości. Z nimi to, prosimy, dozwól i naszym głosom wołać w pokornym uwielbieniu:
Communicántes, et memóriam venerántes, in primis gloriósæ semper Vírginis Maríæ, Genetrícis Dei et Dómini nostri Jesu Christi: sed	Zjednoczeni w Świętych Obcowaniu, ze czcią wspominamy najpierw chwalebną zawsze Dziewicę Maryję, Matkę Boga i Pana naszego Jezusa Chrystusa:
Top  Next Communio Luc 12:42 Fidélis servus et prudens, quem constítuit dóminus super famíliam suam: ut det illis in témpore trítici mensúram.	13 Komunia Łk 12:42 Oto wierny i roztropny sługa, którego Pan postawił nad swoją czeladzią, by każdemu wydzielał żywność w odpowiednim czasie.
Top  Next Postcommunio Orémus. Divínis, Dómine, refécti mystériis, te súpplices deprecámur: ut, exémplis et méritis beáti Cyrílli Pontíficis adjúti, sanctíssimæ Genetríci Unigéniti tui digne famulári valeámus: Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum. R. Amen. Orémus. Pro S. Appollonia Auxiliéntur nobis, Dómine, sumpta mystéria: et, intercedénte beáta Apollónia Vírgine et Mártyre tua, sempitérna fáciant protectióne gaudére. Per Dominum nostrum Jesum Christum, Filium tuum: qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.	14 Pokomunia Módlmy się. Pokrzepieni Boskim Sakramentem pokornie błagamy Cię, Panie, abyśmy wsparci przykładem i zasługami św. Biskupa Cyryla, mogli wiernie służyć Najświętszej Rodzicielce Twojego Jednorodzonego Syna: Który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg przez wszystkie wieki wieków. R. Amen. Módlmy się. Wspomnienie świętej Apolonii Panie, niech nas wspomaga przyjęty Sakrament, i za wstawiennictwem świętej Apolonii, Twojej Dziewicy i Męczennicy, niech sprawi, byśmy się radowali nieustanną opieką. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, Syna Twojego, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg przez wszystkie wieki wieków. R. Amen.